Ko‘p qavatli uylar boshqaruvi yangi tartibda belgilandi

Yurtimizda ko‘p kvartirali uylar va ularga tutash hududlarni qanday boshqarish, saqlash va ulardan samarali foydalanish bo‘yicha muhim yangiliklar tasdiqlandi. Yangi qoidalar binoning qaysi joyi umumiy mol-mulk hisoblanishi, unga qanday tarzda xizmat ko‘rsatilishi va bu jarayonlarda mulkdorlar zimmasiga tushadigan majburiyatlarni aniq belgilab berdi.

Hujjat avvalo asosiy tushunchalarga oydinlik kiritadi: «umumiy mol-mulk», «inshoot», «texnik ekspluatatsiya», «rekonstruksiya», «mukammal ta’mir» kabi atamalarga aniq qonuniy ta’riflar berilgan. Bu esa amaldagi ishlar va mas’uliyatlar chegarasini aniqlashda katta ahamiyat kasb etadi.

Yangi talablarga ko‘ra, har bir ko‘p qavatli uy aholi uchun xavfsiz, qulay va barqaror yashash muhitini ta’minlashi shart. Buning uchun binoni holatidan kelib chiqib nazorat qilish, vaqtida profilaktik va ta’mirlash ishlarini amalga oshirish, avariyalarning oldini olish kabi vazifalar markaziy o‘ringa qo‘yilgan.

Umumiy mol-mulk tarkibi ham aniq sanab o‘tilgan: liftlar, zinalar, umumiy foydalaniladigan yo‘laklar, chordoq va yerto‘lalar, muhandislik tizimlari, tom konstruksiilari, ichki kommunikatsiyalar, axborot va telekommunikatsiya tarmoqlari, uyga tutash hududlar, bolalar maydonchalari, avtoturargohlar – bularning barchasi umumiy mulk sifatida qayd etilgan va ularni saqlash xarajatlari mulkdorlar zimmasiga teng ulushda yuklanadi.

Mulkdorlar bu ishlarni bajarishda bir nechta yo‘ldan foydalanishi mumkin:

— boshqaruvchi tashkilot bilan shartnoma tuzish;

— uy-joy mulkdorlari shirkatini tashkil etish;

— yoki bevosita boshqarish shaklini tanlab, pudratchi tashkilotlarni jalb etish.

Qoidalarda boshqaruv organlarining vazifalari ham aniq belgilab berilgan. Ular uyning texnik hujjatlarini yuritadi, muhandislik tarmoqlarini doimiy ko‘rikdan o‘tkazadi, mavsumiy tayyorgarlik ishlarini tashkil etadi, avariya holatlarini bartaraf qiladi. Binoni qurilish tashkilotidan qabul qilib olish, uning holatini rasmiylashtirish tartibi ham yangicha shaklda yo‘lga qo‘yiladi.

Ayniqsa, issiqlik, suv, oqova, gaz va elektr ta’minoti tizimlari, ventilyatsiya kanallari, tom va fundamentning holatiga oid talablar alohida qayd etilgan. Shu bilan birga, uylarga o‘rnatilgan quyosh panellaridan foydalanish, ularga texnik xizmat ko‘rsatish yo‘llari ham qonun doirasida tartibga solindi. Energiya samaradorligini oshirish, hisoblagichlardan to‘g‘ri foydalanish va tejamkor texnologiyalarni joriy etishga alohida urg‘u berilgan.

Uyga tutash hududlarni saqlash, ko‘kalamzorlashtirish, chiqindilarni to‘g‘ri to‘plash, mavsumiy tozalash ishlari va daraxt hamda gazonlarni parvarishlash – bularning barchasi mulkdorlar va boshqaruv organlari zimmasida bo‘ladi.

E’tiborli jihati shundaki, qoidalar talablarini buzgan shaxslar qonunchilikka muvofiq tarzda javobgarlikka tortiladi. Demak, yangi tartib faqat nazoratni kuchaytirish emas, balki uylar sifatini uzoq muddat yuqori darajada saqlashga qaratilgan to‘liq tizimni hayotga tatbiq etmoqda.

Bu yangilik ko‘p qavatli uylarda yashaydigan minglab aholi uchun nafaqat qulaylik, balki ularning mulkini himoya qiluvchi, xizmat sifatiga kafolat beruvchi yangi bosqichni boshlab berdi.