Poroshenko Energoatom mojarosidan so‘ng hukumatni to‘liq iste’foga chaqirdi

Ukrainada energetika sohasidagi "Energoatom" atrofida yuzaga chiqqan keng ko‘lamli korrupsiya mojarosi siyosiy sahnaga jiddiy tebranish olib kirdi. Sobiq prezident Pyotr Poroshenko hukumatning bu masalaga munosabatini keskin tanqid qilib, amaldagi Bosh vazir va uning butun jamoasini iste’foga chiqishiga chaqirdi. Uning fikricha, hozirgi vaziyatda faqat ikki vazirni lavozimidan chetlash bilan cheklanish juda sust va samarasiz qadam hisoblanadi.

Poroshenko 17 noyabr kuni e’lon qilingan videomurojaatida: «Bu boshdan-oyoq korrupsiyaga botgan "Kabmindich" tarkibi to‘liq ravishda iste’fo berishi shart», deya keskin bayonot berdi. U "oshkor qilingan materiallarda kamida besh amaldorning ismi tilga olinganini" ta’kidlab, hukumat harakatlarini profanatsiya, ya’ni ko‘zbo‘yamachilik deb atadi.

Yangi koalitsiya tuzish chaqirig‘i

Poroshenko mavjud siyosiy inqirozni yumshatish va jamiyatning hukumatga bo‘lgan ishonchini tiklash uchun "milliy qutqarish hukumati"ni shakllantirish zarurligini aytdi. Uning fikricha, bu koalitsiya turli partiyalarni birlashtirgan holda, obro‘-e’tiborga ega mutaxassislardan shakllanishi kerak. Hozirgi vaziyatda, ayniqsa frontdagi murakkab sharoit tufayli, siyosiy beqarorlikka yo‘l qo‘ymaslik eng katta vazifadir.

Oppozitsiyadan qo‘llab-quvvatlash, ammo yetarli ovoz yo‘q

Poroshenko tashabbusini parlamentdagi "Golos" fraksiyasi qo‘llab-quvvatladi. Biroq amaldagi raqamlar boshqacha manzarani ko‘rsatadi: "Yevropa hamjihatligi" va "Golos" birgalikda jami 45 o‘ringa ega xolos. Hukumatga ishonchsizlik votumini rasman muhokama qilish uchun kamida 226 deputatning roziligi lozim. Demak, tashabbus qo‘llab-quvvatlovchilar soni keskin oshmasa, Poroshenko taklifining amalga oshish ehtimoli juda past.

Korrupsiya mojarosining markazida kimlar turibdi?

10 noyabr kuni Ukraina Milliy korrupsiyaga qarshi byurosi (NABU) va Maxsus antikorrupsiya prokuraturasi (SAP) energetika sohasidagi juda yirik sxemaning fosh etilganini ma’lum qildi. Tergov doirasida hukumatning bir qator amaldagi mansabdorlari, prezident Zelenskiyning uzoq yillik sherigi Timur Mindich va moliya sohasidagi nomdor shaxs Aleksandr Sukerman asosiy figurantlar sifatida tilga olindi.

Huquqni muhofaza qiluvchi organlar Mindichning uyini, "Energoatom" binosini, shuningdek adliya vaziri German Galushchenko manzilini tintuvdan o‘tkazdi. Mindich esa, tergov harakatlari boshlanishidan oldin Ukraina hududini tark etgani ma’lum qilindi.

Zelenskiyning javobi va qator iste’folar

12 noyabr kuni prezident Zelenskiy adliya vaziri Galushchenko va energetika vaziri Svetlana Grinchukni lavozimidan chetlatishni talab qildi. Ular prezident bayonotidan ko‘p o‘tmay, tezkor ravishda iste’fo arizasini yozdi.

Shuningdek, 13 noyabr kuni Zelenskiy Mindich va Sukermanga nisbatan sanksiya joriy etish bo‘yicha farmon imzoladi.

Ukrainadagi vaziyat hali tinchlanishga o‘xshamaydi. Korrupsiya mojarosi siyosiy sahnada yangi jarayonlarni tezlashtirishi, ayrim tuzilmalarning qayta shakllanishiga sabab bo‘lishi mumkin. Jamoatchilik esa hozircha bir savol bilan band: ushbu mojaro Ukraina siyosiy hayotida qanday yangi bosqichni boshlab beradi?