Suriyada qamoqxonalar masalasi yana dolzarb bo‘lib qoldi

Bashar al-Assad hokimiyati qulaganidan keyin Suriyada qamoqxona tizimi o‘zgaradi degan umidlar kuchli edi. Yangi prezident Ahmed ash-Sharaa o‘tgan yil oxirida eski rejim davridagi mashhur qamoqxonalarni yopishga va’da bergan edi. Ammo oradan bir yil o‘tib, Assad davrida ishlagan ko‘plab qamoqxonalar va hibs joylari yana ishlay boshlagani ma’lum bo‘ldi.

Xalqaro axborot manbalariga ko‘ra, hozir bu joylarda yuzlab odamlar rasmiy ayblovsiz saqlanmoqda. Hibsga olinganlar orasida sobiq harbiylar, turli diniy jamoalarga mansub fuqarolar va xavfsizlik bilan bog‘liq noaniq gumonlar bilan qo‘lga olingan shaxslar bor. Ayrim hududlarda hibslar ko‘paygani aytilmoqda.

Sobiq mahbuslar va ularning yaqinlari qamoqxonalardagi sharoitlar og‘ir ekanini aytmoqda. Ularning so‘zlariga ko‘ra, joylar juda tor, oziq-ovqat va tibbiy yordam yetarli emas, kaltaklash va pul talab qilish holatlari uchramoqda. Ba’zi oilalardan yaqinlarini ozod qilish uchun pul so‘ralgani haqida ham xabarlar bor.

Suriya hukumati esa bu hibslar mamlakat xavfsizligini ta’minlash va Assad davridagi jinoyatlarni tekshirish bilan bog‘liq ekanini bildirgan. Shu bilan birga, inson huquqlari tashkilotlari yangi rahbariyatni qonunlarga amal qilishga va noqonuniy hibslar hamda zo‘ravonliklarga barham berishga chaqirmoqda. Mutaxassislar fikricha, bu masala Suriyada barqarorlik va ishonchni tiklashda muhim sinov bo‘lib qolmoqda.